VRT NU viert een maand lang liefde in alle kleuren

Dinsdag 17 mei 2022 – Elke kus is anders. Geen enkele verliefdheid is dezelfde. Alle mensen verschillen. En toch… liefde is liefde. Ongeacht wie je bent en wie je graag ziet. Daarom lanceert VRT NU – vandaag, op IDAHOT (Internationale Dag tegen Homo- en Transfobie) – een maand lang podcasts, films, series en docu's over identiteit en liefde in alle kleuren. Inclusief de nieuwe podcast Zo geboren en de docu Sarah in genderland. En topfictie zoals het straffe It's a sin. Ontdek meer kijk- en luistertips hieronder.

Raf heeft een vraag voor zijn vader: waarom wilde hij een kind? Samen met podcastmaker Kenneth Berth duikt Raf in de jaren 70 en 80 om het dubbelleven van zijn vader te ontwarren. Het is een tijd waarin veel mannen verstandshuwelijken aangingen om hun seksualiteit te verbergen. In Zo geboren hoor je de zoektocht van Raf naar de identiteit van zijn vader. Een identiteit die mee is gevormd door een maatschappij die worstelt met homoseksualiteit.

Het verhaal

Raf, 47 jaar, krijgt een Facebook-bericht van een Nederlandse man. Hij moet iets vertellen aan Raf: hij was de partner van zijn vader Edgard. Edgard was homo. Het is het startpunt voor Raf om terug in het verleden te duiken. Hij is geboren in Vlijtingen, een kleine dorpje in een uiterste hoek van Limburg, in 1975. Zijn vader is de slager van het dorp, iedereen kent hem. Zijn ouders scheiden wanneer Raf jong is, pas later zal hij horen dat zijn moeder Edgard in bed heeft betrapt met een man. Wanneer Raf tien is, doen er geruchten de ronde dat Edgard pedofiel is en Raf ziet zijn vader niet meer terug.

Zeven jaar later kan Raf zijn vader terug opsporen. Hij wil antwoorden. Maar nog voor hij zijn vader kan spreken, kampt Raf met fysieke gevolgen door een medische fout. Wanneer Raf uit het ziekenhuis komt, is zijn vader aan aids gestorven. Raf blijft met veel vragen achter. 2022, we zijn 30 jaar later en het is nu of nooit voor Raf. Hij wil op zoek naar mensen die zijn vader hebben gekend, voor zij er zelf niet meer zijn.

De podcast

In de podcast reizen Raf en Kenneth heel Limburg af, op zoek naar mensen die Edgard hebben gekend. Ze hangen affiches op in Vlijtingen en komen via dorpsbewoners terecht bij mensen die heel dicht stonden bij Edgard. En Raf vertelt over hoe het voor hem voelde om op te groeien zonder vader.

Kenneth interviewt ook een aantal getuigen en experts over wat het betekent om homo te zijn in de jaren 70 en 80. Een tijd waarin holebi's nog onderworpen worden aan een discriminerende wet. Iedereen die uit de kast durft komen riskeert verstoten of ontslagen te worden. En in bepaalde vonnissen van rechtbanken staat te lezen dat vaders hun kind niet meer mogen zien omdat ze homo zijn.

Kenneth Berth: "Ik ontmoette Raf toevallig toen ik aan het meewerken was aan een theaterstuk over medische fouten. Ik was onder de indruk van zijn persoonlijk verhaal. Zijn zoektocht zegt iets over een groter geheel. Als snel trok ik met de microfoon op onderzoek uit, om Raf te interviewen, maar ook zijn moeder, familie van de vader, vriendengroep van de vader, mensen uit Vlijtingen, ‘experts’ over de tijdsgeest en homoseksualiteit… Het verhaal voltrekt zich in het verleden maar loopt tot de dag van vandaag. Want door naar het verleden te kijken, kunnen we ook iets leren over de toekomst."

Oproep

Raf lanceert vandaag meteen ook een oproep: hij is op zoek naar mensen die zijn vader Edgard Linmans hebben gekend.

Voor Raf is zijn vader een blanco blad papier en Raf wil een beeld krijgen van wie zijn vader was. Egard is geboren in 1949 en gestorven in 1993. Hij heeft onder andere in Zutendaal, Vlijtingen en Munsterbilzen gewoond. Hij ging naar homobars in Limburg, Maastricht en Luik tijdens de jaren 70 en 80.

Mensen die Edgard Linmans kennen mogen altijd contact opnemen met Raf via zogeboren@gmail.com of via het antwoordapparaat 0800 62454. Met deze input gaan Kenneth en Raf aan de slag in de laatste twee afleveringen van Zo geboren.

Zo geboren is een podcast van VRT NU in samenwerking met Het nieuwstedelijk.

In de tweedelige docu Sarah in genderland verdiept Sarah Vandeursen zich in de genderthematiek. Sarah groeide op in een tijd waar meisjes meisjes waren en jongens gewoon jongens. En daar werd niet over gediscussieerd. Rolmodellen die niet binnen de traditionele vakjes passen bestonden amper, en de plekken waar je met al je vragen of twijfels terecht kon waren schaars. Vandaag staat genderidentiteit hoog op de agenda en zit het thema zelfs in het lessenpakket van de middelbare school. Een transitie starten of non-binair zijn is niet zo'n groot taboe meer. Integendeel, jongeren getuigen openlijk op sociale media over hun transitie. Ze tonen zichzelf meteen na een borstverwijdering of zetten hun testosteronspuit in beeld.

In Sarah in genderland onderzoekt Sarah hoe jonge mensen vandaag omgaan met hun gender en welke veranderingen, soms ingrijpender dan andere, ze ondergaan om zich goed in hun vel te voelen. Ze ontdekt dat de binaire wereld van vroeger, vandaag volledig op de schop gaat. Ze bezoekt de genderkliniek in Gent die gespecialiseerd is in de begeleiding op psychisch en medisch vlak van jongeren die op zoek zijn naar hun genderidentiteit. Daar zien ze regelmatig jongeren die suïcidale gedachten hebben omdat hun lichaam niet accordeert met hoe ze zich voelen. En dus wordt er soms al van op jonge leeftijd gekozen voor puberteitsremmers, hormonale behandelingen en borstverwijderingen.

Ook de maatschappij evolueert mee. Sinds 2018 is de wet al aangepast en kan je op je identiteitskaart van geslacht veranderen zonder een medische geslachtsverandering. Vandaag kan je genderneutraal speelgoed kopen en sommige scholen beginnen al met een genderbewuste opvoeding vanaf de kleuterklas. Ook kledingmerken kiezen er nu voor om aan de slag te gaan met modellen die transgender of non-binair zijn. Zelfs de taal past zich aan, Van Dale heeft voor het eerst de X toegevoegd aan de M en de V en non-binaire mensen worden met 'die' en 'hun' aangesproken.

Het is een complex en delicaat thema met een gepolariseerd debat. Sommige groeperingen reageren met harde kritiek tegen die nieuwe evolutie. En die kritiek is, volgens professor genderstudies Joz Motmans, niet altijd wetenschappelijk correct. Hij kan dus niet anders dan er tegen reageren.

Sarah Vandeursen: "We zitten in een tijd waarin jongeren zich mogen en kunnen outen voor wie ze zijn. En dat juich ik ontzettend toe. Toch zie ik rond mij en op social media een aantal dingen verschijnen die me wat verontrusten. Toen ik bijvoorbeeld de cijfers onder ogen zag over de gigantische toename aan (borst)operaties, wist ik niet goed hoe ik dat moest interpreteren en zat ik met heel wat vragen. Ik ben met een zo open mogelijke blik in die genderwereld gedoken en ik ben heel blij dat ik de mensen achter die cijfers heb mogen ontmoeten. Er is nog veel werk om het begrip in onze samenleving te vergroten, maar zoals bij - bijna - alles: dialoog helpt.”

De vijfdelige reeks It's a sin volgt drie jonge homoseksuele mannen die in het begin van de jaren 80 naar Londen verhuizen. Aanvankelijk kennen ze elkaar niet, maar later gaan ze samenwonen. Terwijl ze volop van het leven genieten, worden ze geconfronteerd met een nieuw virus dat de ronde begint te doen.

Eerst is het een gerucht, later een dreiging en daarna een diepe angst die als een donkere schaduw boven hun bestaan hangt. Maar ondanks de terreur van hiv en aids blijven ze geloven in het leven en de liefde.

It’s a sin werd geschreven door Russell T Davies (Queer as Folk, Casanova, Doctor Who), die zich baseerde op zijn eigen ervaringen. Muzikant Olly Alexander (Years & Years) en de minder bekende acteurs Omari Douglas en Callum Scott Howells spelen de hoofdrollen, naast grote namen als Stephen Fry en Keeley Hawes (Bodyguard, Spooks, Line of Duty).

De reeks deed vorig jaar in Groot-Brittannië heel wat stof opwaaien door de expliciete scènes, maar kreeg ook veel lof voor het sterke scenario, de bevlogen vertolkingen en de uitstekende evocatie van de tijdsgeest van de jaren 80. Het is een dramareeks, maar ze is doorspekt met humor en schildert met veel verve het bruisende homomilieu in het Londen van die tijd. De soundtrack is helemaal up to date met klassiekers van Pet Shop Boys, Kate Bush, Kelly Marie, Blondie, Erasure en Culture Club.

Kijk- en luistertips 📲

Zin in nog meer docu, topfictie of films over liefde zonder labels? Ontdek hieronder een greep uit het aanbod. Ontdek het volledige aanbod over identiteit en liefde in alle kleuren op VRT NU.

Actua

faqda: Normaal stelt Flo Windey de vragen, maar op IDAHOT geeft ze de microfoon door aan queer activist Michiko Lii. Wanneer je rond 17 mei door de straten loopt, zie je plots opvallend veel inclusieve campagnes en collecties met regenboogkleuren verschijnen. Maar hoe goed doen we het nu echt voor de queer community?
Linde: Op LGBTQI+-vlak is er ook nog heel wat werk aan de sportwinkel. Maar wat gebeurt er wél al? Wat zijn toptips voor elke club om de regenboogvlag trots mee te doen wapperen? Linde Merckpoel verzamelt hoopgevende en inspirerende verhalen uit onze sportclubs.

Audio

Fichebak: Voor de gelegenheid probeert de bekroonde podcast van Sporza inzicht te brengen in een paar aspecten van LGBTQI+ in de sport. Astrid Demeure en Xavier Taveirne ontvangen Guy T'Sjoen (gender) en Kim Meylemans (geaardheid).

Topfictie

Sort of: Humoristische youngadultreeks over een non-binaire millennial met verschillende identiteiten.
Bathroom stories: Beste vriendinnen Flo en Isa gaan samenwonen en brengen veel tijd door in de badkamer, waar ze zichzelf en af en toe ook anderen pas echt leren kennen.
La théorie du y: Anna en Gaspard ontdekken dat hun geaardheid niet zwart-wit is.

Films

Portrait de la jeune fille en feu: Marianne is schilder en moet het huwelijksportret van Héloïse schilderen, een jonge vrouw die net het klooster verlaten heeft.
God's own country: Het leven van de norse jonge boer Johnny komt flink op z'n kop te staan door de komst van de Roemeense hulp Gheorghe.
La vie d'Adele: De 15-jarige Adèle is een doodgewone tiener die lerares wil worden. Maar wanneer ze de blauwharige studente Emma ontmoet, verandert haar kijk op het leven.
A single man: Na de dood van zijn grote geliefde probeert de Britse hoogleraar George (Colin Firth) zijn leven de moeite waard te houden.
Eyes wide open: Aaron is een gerespecteerde slager uit een ultraorthodoxe joodse gemeenschap in Jeruzalem. Zijn geloof en waarden worden op de proef gesteld wanneer hij de jonge student Ezri ontmoet.

Docu

Out: "Ik moet je iets vertellen." Wereldwijd leggen steeds meer jongeren hun coming out ook online vast. En daarmee ook de eerste reactie van de aangesprokenen, van verwarring tot woede tot "Dat wist ik al lang!" en onvoorwaardelijke steun.
Growing up gay: Olly Alexander, de populaire Britse acteur en frontman van de elektropopband Years & Years getuigt eerlijk over zijn homofobe ervaringen en z'n eigen eetstoornis, depressie en drugverslaving die hij daardoor ontwikkelde.
Silent stories: Documentairefilm van Hanne Phlypo en Cathérine Vuylsteke over twee mannen en twee vrouwen uit Algerije, Senegal, Irak en Guinée. Wat ze gemeen hebben, is dat ze hun land moesten ontvluchten omdat ze bi- of homoseksueel zijn, transgender of lesbisch.
Welcome to Chechnya: Een portret van een groep moedige activisten in Tsjetsjenië. Ze nemen ongelooflijke risico's om de LGBTQ-gemeenschap die onderdrukt wordt, te beschermen.

Non-fictie

M/V/X: M/V/X volgt 5 trans personen tijdens hun transitie. Welke gevolgen heeft deze ingrijpende beslissing op vrienden, familie en henzelf?
Voor de mannen: Xavier Taveirne praat met de eerste generaties mannen die zich in Vlaanderen durfden te outen als homo. Het is een aangrijpende en vaak ook onthutsende reeks met verhalen over liefde, strijd en pijn.