EDUbox Cultuur stimuleert culturele vaardigheden

24 maart 2021 – Cultuur, dat is dans, theater, schilderkunst en meer. Cultuur gaat over stilstaan bij wat mensen denken en doen. VRT NWS brengt het thema tot leven in de ‘EDUbox Cultuur, een verruimende blik op de wereld’. De nieuwe EDUbox stimuleert jongeren hun cultureel bewustzijn, culturele expressie en cultuurbeleving. Een samenwerking tussen VRT NWS en CANON Cultuurcel, het Kenniscentrum Cultuur- en Mediaparticipatie (Universiteit Gent en Vrije Universiteit Brussel) en Art United.

De ‘EDUbox Cultuur, een verruimende blik op de wereld’ wil leerkrachten en cultuureducatieve organisaties ondersteunen om jongeren te laten nadenken over cultureel bewustzijn: de manier waarop zijzelf en anderen naar de wereld kijken. De EDUbox laat leerlingen ook ontdekken hoe culturele expressie en cultuurbeleving tot meer wederzijds begrip leiden. Het kant-en-klaarlespakket rond cultuureducatie linkt naar de eindtermen. De EDUbox bevat ook interessant videomateriaal én een foto-app.  

Jan Jambon, minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Cultuur: “Knap hoe de VRT en de verschillende partners erin slagen om Vlaamse cultuur op een prikkelende manier tot leven te brengen. Onze cultuur, onze waarden en onze normen zijn er niet zomaar gekomen. Het is belangrijk dat jongeren beseffen vanwaar we komen, welke rol cultuur inneemt in ons dagelijks leven en hoe cultuur ons maakt tot wie we zijn."

Ben Weyts, Vlaams minister van Onderwijs: "Niet elk kind krijgt cultuur mee van thuis. Sommige kinderen krijgen alleen op school de kans om hun culturele gevoeligheid te ontdekken en te ontwikkelen. We leggen daarom in de nieuwe eindtermen sterker de nadruk op cultuur voor álle leerlingen. De EDUbox Cultuur reikt leerkrachten heel wat materiaal aan, waarmee ze zelf aan de slag kunnen in de klas. Dankzij de samenwerking met de VRT bevat deze box bovendien een schat aan audiovisueel materiaal."

Benjamin Dalle, Vlaams minister van Brussel, Jeugd en Media: "Opnieuw neemt de VRT haar maatschappelijke opdracht op. De EDUboxen zijn een mooi voorbeeld van hoe onze openbare omroep haar kennis en netwerk inzet om leerkrachten beter te ondersteunen in de klas. Ik ben ervan overtuigd dat dit sterke aanbod zal gesmaakt worden door duizenden jongeren die straks aan het werk gaan met de EDUbox Cultuur.”

Leren over maatschappelijke thema’s in het secundair onderwijs

EDUbox is een educatieve tool van VRT NWS voor het secundair onderwijs, waar leerkrachten onmiddellijk mee aan de slag kunnen gaan. Of het nu over democratie, sociale media of financiële educatie gaat: VRT NWS wil leerlingen informeren en prikkelen rond maatschappelijke thema’s. Elke EDUbox laat VRT-experten aan het woord en komt tot stand in nauwe samenwerking met sterke inhoudelijke partners. Het gaat telkens om een interactieve leerervaring, verrijkt met audiovisueel materiaal en digitale tools. Gebruik je de EDUbox als leerkracht? Dan helpt hij je eindtermen en sleutelcompetenties te behalen.

Een EDUbox kent verschillende vormen. Enerzijds zijn er de fysieke box, downloadbare pdf en interactieve onlineles die geschikt zijn voor groepswerk in de klas. Anderzijds is er de interactieve videoles als individueel leerpad, ideaal lesmateriaal in tijden van afstandsonderwijs.

EDUbox Cultuur: creatieve taal en culturele kijk op de wereld

De initiatiefnemers van de ‘EDUbox Cultuur, een verruimende blik op de wereld’ zijn VRT NWS, CANON Cultuurcel (Departement Onderwijs en Vorming), Kenniscentrum Cultuur- en Mediaparticipatie (Universiteit Gent en Vrije Universiteit Brussel) en Art United, een samenwerkingsverband tussen verschillende musea, erfgoed- en cultuurpartners, dat cultuur dichter bij jongeren wil brengen. Deze partners willen jongeren op verschillende manieren naar de wereld laten kijken. Of dat nu via games, dans, graffiti of mode is.

In deze EDUbox nemen jongeren hun invulling van cultuur onder de loep. Wat is cultuur volgens hen? Wat betekent het? Vervolgens gaan ze in dialoog en verbreden ze hun blik op cultuur én op de wereld. Want cultuur is meer dan een theaterstuk of een schilderij. Cultuur is alles wat je doet. En daar bewust naar kijken, vergroot je cultureel bewustzijn. Verschillende creatievelingen en kunstenaars, onder wie muzikant en tatoeëerder Tijs Vanneste en beeldend kunstenaar Shirley Villavicencio Pizango, delen hun creatieve taal en culturele kijk op de wereld. Want het is belangrijk dat je een creatieve taal vindt die bij je persoonlijkheid past. Sommige jongeren uiten zich vlot in taal, anderen drukken zich het beste uit in dans, zang, muziek of beeldtaal. Het is belangrijk dat leerlingen hun eigen taal ontdekken. Zo zoeken ze naar verbinding tussen hun eigen leven (met eigen normen en waarden) en de wereld rondom hen. Op die manier leren ze vaak ook beter talig te communiceren.

Daarnaast laat deze EDUbox jongeren kennismaken met verschillende culturele vaardigheden: waarnemen, verbeelden, conceptualiseren en analyseren. De leerlingen gaan ook zelf aan de slag met een unieke foto-app. Hoe kijken zij naar de wereld? En hoe brengen zij woorden als chaos en ongelijkheid in beeld? Iedereen doet dit anders. De EDUbox is doorspekt met straffe voorbeelden, ook in audiovisueel materiaal. Hij zet leerlingen aan tot actie en meer cultuurparticipatie. Hij geeft inspirerende voorbeelden en linkt door naar interessante bestaande activiteiten en initiatieven. Zo worden onderwijsdoelen, zoals de sleutelcompetentie culturele vaardigheden en expressie, gerealiseerd.  

Tinka Claeys, coördinator cultuur bij VRT (Directie Publieke Opdracht, VRT): “Cultuur is een belangrijk deel van de publieke opdracht van de VRT. Via cultuur houden we een vinger aan de pols bij wat er leeft in de samenleving, en de VRT geeft die in al haar rijkdom en diversiteit weer. Tegelijk is cultuur ook verbindend. Met al die verhalen bereiken en inspireren we graag zoveel mogelijk mensen, en dat begint liefst al op jonge leeftijd, ook in het onderwijs. Dat is voor mij een van onze kernopdrachten. Daar maken we het verschil. De beheersovereenkomst vraagt ook terecht dat we hier werk van maken. Als je maatschappelijke impact kan genereren, iets vanuit een ander perspectief kan belichten, word je daar op het einde van de dag gelukkig van.”

Unieke foto-app: met foto’s naar jezelf en de wereld kijken

Een snap versturen, instastories delen of een nieuwe selfie maken: beeldtaal is de taal van de jeugd. Jongeren zijn het gewoon om zich in beelden uit te drukken. Daarom is er speciaal voor deze EDUbox een tool ontwikkeld om jongeren bewust naar de wereld te laten kijken. In een foto-app nemen jongeren deel aan challenges. De foto’s die de leerlingen voor de challenges maken, illustreren hoe verschillend iedereen naar de wereld kijkt. Onze blik wordt mee bepaald door aspecten zoals onze thuissituatie, achtergrond, religie en omgeving. Plaats en tijd zorgen voor een bepaald referentiekader en ons eigen, uniek perspectief op de wereld.

De foto-app werd uitgewerkt en begeleid door Tree company, een innovatiebureau voor online democratie. Het begeleidt organisaties, beleidsmakers, mediabedrijven en ngo’s bij het informeren en betrekken van burgers en leden. Zo wil Tree company meebouwen aan een wereld waarin iedereen mee is.

Aan de slag met de EDUbox Cultuur

Wil je als leerkracht de EDUbox inzetten in de klas voor groepswerk? Dat kan met de downloadbare pdf en/of de interactieve onlineversie. Er is ook een interactieve videoles die als individueel leerpad dient, ideaal in tijden van afstandsonderwijs. Al het materiaal van de EDUbox Cultuur is terug te vinden op de website van de VRT en op vrtnws.be. Je vindt er ook een overzicht van alle bestaande EDUboxen en de EDUbox-handleiding voor leerkrachten. Die handleiding deelt tips voor de aanpak in de les en geeft meer uitleg over de link naar de eindtermen en leerplandoelen.

Digitale leerplatformen kunnen de modules van EDUbox terugvinden in onze digitale bib, om de educatieve content eenvoudig op hun eigen platform te integreren. Het gaat om alle afzonderlijke teksten, afbeeldingen, YouTube-video’s, enzovoort.

Blijf je graag op de hoogte van nieuwe EDUboxen en andere onderwijsinitiatieven van VRT NWS? Abonneer je dan op de nieuwsbrief ‘OnderwijsNWS’.

Wil je zelf ook graag partner worden van de EDUbox? Laat het ons weten.