'Dertigers', 'Ontoerekeningsvatbaar' en 'Karrewiet: Het jaar van Dylan' beloond voor diversiteitsaanpak
VRT haalt streefcijfers voor diversiteit op het scherm in 2020, aandeel vrouwen hoogste ooit
Vrijdag 26 maart 2021 – Durf te vragen (Eén), Ontoerekeningsvatbaar (Canvas), Tekens van leven (Ketnet), De Inspecteur (Radio 2), Karrewiet: Het jaar van Dylan (Ketnet) en Dertigers (Eén): dat zijn de winnaars van de Diversiteitstrofeeën die de VRT samen met 6 verenigingen jaarlijks uitreikt aan eigen tv- en radioprogramma's die het afgelopen jaar zijn gemaakt. De publieksprijs gaat naar Hoodie (Ketnet). De Diversiteitstrofeeën zijn een bekroning voor programmamakers die bewust omgaan met diversiteit in de beeldvorming en digitale toegankelijkheid. VRT haalt ook de doelstellingen voor 2020 op het vlak van diversiteit, die zijn vastgelegd in de beheersovereenkomst. Dat blijkt uit de diversiteitsmonitor die ook vandaag, vrijdag 26 maart 2021, wordt bekendgemaakt. Het aandeel vrouwen op televisie is nog nooit zo hoog geweest als het afgelopen jaar en ook het aandeel mensen met een buitenlandse herkomst zit in stijgende lijn.
"Het is bijna een cliché aan het worden, maar 2020 was geen evident jaar, voor niemand. We zijn trots dat we het afgelopen jaar samen met onze makers opnieuw heel wat mooie stappen hebben gezet op het vlak van diversiteit en dat onze diversiteitsmonitor laat zien dat we de norm blijven halen en meer. Het is en blijft wel een prioriteit dat we de diverse samenleving in Vlaanderen nóg meer laten zien in al onze programma's, want de VRT is een publieke omroep voor iedereen, ongeacht geslacht, herkomst of sociaal-economische situatie. Onze ambities zijn dus groot en samen met onze partners blijven we bouwen aan dit verhaal", licht Karen Donders, directeur Publieke Opdracht bij de VRT, toe.
GRIP vzw, de Vrouwenraad, Çavaria, het Minderhedenforum, de Vlaamse Ouderenraad en het Netwerk tegen Armoede kiezen mee
De VRT zet jaarlijks een aantal programmamakers in de bloemetjes die bewust omgaan met geslacht, herkomst, seksuele identiteit, armoede, handicap en leeftijd. De winnaars worden gekozen door een jury met daarin vertegenwoordigers van GRIP vzw, de Vrouwenraad, Çavaria, het Minderhedenforum, de Vlaamse Ouderenraad en het Netwerk tegen Armoede.
"We vinden het enorm belangrijk dat de VRT de hand uitreikt om samen te kijken naar de stappen die gezet worden op het vlak van diversiteit. In Karrewiet: het Jaar van Dylan zagen we bijvoorbeeld hoe de jonge Dylan, die regelmatig langskomt in Buurtwerk 't Lampeke, één van onze verenigingen, vertelde hoe het inkomen van zijn gezin drastisch was gedaald tijdens de eerste lockdown, waardoor ze nog nauwelijks geld hadden om eten te kopen. Dat zo'n jong kind zoiets durft te vertellen voor de camera is heel waardevol. Dat verhaal bracht veel solidariteit op gang. Dat is van onschatbare waarde", zeggen ervaringsdeskundige Cindy Van Geldorp en communicatieverantwoordelijke Gert Van Tittelboom van Netwerk Tegen Armoede.
Het juryrapport: de winnaars op een rij
- Durf te vragen (Eén): In elke aflevering wordt duidelijk dat er steeds veel diversiteit binnen de diversiteit is. De jury vindt het fijn dat de vragen zoveel inzicht bieden in de ervaringen van mensen die je anders niet zou tegenkomen.
- Ontoerekeningsvatbaar (Canvas): Dit programma bood de kijker een inzicht in de levens van onzichtbare groepen in onze samenleving. De representatie van diversiteit in geslacht en migratieachtergrond bij de begeleidende kunstenaars werkte en droeg bij tot deze verrassende reeks.
- Tekens van leven (Ketnet): De jury looft de mooie representatie van kinderen met en zonder handicap, met en zonder migratieachtergrond. Elk met hun eigen verhaal, kwetsbaar en sterk tegelijk.
- De Inspecteur (Radio 2): De jury apprecieert het enorm dat iedereen welkom is bij De Inspecteur. Er is aandacht voor alle leden uit de maatschappij, van ouderen tot personen met een beperking en mensen met een migratieachtergrond. Ze kunnen allemaal hun stem laten horen.
- Karrewiet: Het jaar van Dylan (Ketnet): De jury is van oordeel dat Karrewiet telkens uitzonderlijke aandacht heeft voor de grote diversiteit aan kinderen die onze maatschappij rijk is. Het verhaal van Dylan bracht veel teweeg. Dit benadrukt het belang van diversiteit in het programma.
- Dertigers (Eén): In Dertigers ziet de jury een normalisering van diversiteit. Het wordt op een natuurlijke manier een deel van de getoonde verhalen en topics. Taboes worden niet geschuwd.
De publieksprijs - waarbij alle collega's van VRT en alle productiehuizen die genomineerd waren konden stemmen - gaat naar het Ketnet-programma Hoodie.
.jpg "De inspecteur: Sven Pichal")
Kathy Lindekens, die met pensioen gaat, en Ward Verrijcken, die vorig jaar overleed, krijgen een speciale vermelding 'virtuoos in diversiteit'. Kathy Lindekens drukte haar stempel op diversiteit met jongerenprojecten zoals De Overname, Carte Blanche, VRT NXT en Twintigers: een Briljante Generatie. Ward Verrijcken had in zijn verslaggeving consequent aandacht voor de natuurlijke aanwezigheid van vrouwen, verschillende seksuele identiteiten en mensen met een buitenlandse herkomst.
De website van De Warmste Week krijgt een speciale vermelding voor digitale toegankelijkheid, door het behalen van het AnySurfer-label, meteen de eerste VRT-website die dit label mag dragen. De Sporza voetbal-app krijgt de de Trofee voor digitale toegankelijkheid.
Diversiteitsmonitor: VRT behaalt doelstellingen, aandeel vrouwen op recordhoogte
In 2020 behaalde de VRT ruimschoots de diversiteitsdoelstellingen die zijn vastgelegd in de beheersovereenkomst 2016-2021 met de Vlaamse overheid. Zo is het aandeel vrouwen op televisie met 41,4% (streefdoel 40%) nog nooit zo hoog geweest als afgelopen jaar. Ook het aandeel nieuwe Vlamingen zit in stijgende lijn. Het streefdoel voor 2020 was 7,5%, maar met een score van 8,4% doet de VRT het opmerkelijk beter. Dat blijkt uit de jaarlijkse diversiteitsmonitor, een onderzoek uitgevoerd door Universiteit Antwerpen en de Universiteit van Amsterdam.
Hogere en nieuwe streefcijfers in lopende beheersovereenkomst
Ondertussen heeft de Vlaamse overheid met de VRT een nieuwe beheersovereenkomst afgesloten voor de periode 2021-2025. Ook in deze overeenkomst zijn er verschillende doelstellingen ingeschreven rond diversiteit in beeldvorming, toegankelijkheid en personeelsbeleid. Tegen 2025 moet het aandeel vrouwen in beeld naar 48%, het aandeel personen met buitenlandse herkomst naar 9,5% en het aandeel mensen met een beperking naar 2%. Het is meteen de eerste keer dat er in de beheersovereenkomst een streefcijfer staat voor schermzichtbaarheid voor personen met een handicap.
Over het onderzoek
Het onderzoek wordt in opdracht van de VRT-Studiedienst uitgevoerd door externe partners: Elektronisch Nieuwsarchief (ENA), in samenwerking Universiteit Antwerpen en Universiteit van Amsterdam. Voor televisie is dit het 13de onderzoek, waarvan de laatste 9 volgens dezelfde methodologie.
De actoren moeten "aan het woord komen" en worden gecodeerd aan de hand van zichtbare/hoorbare kenmerken: huidskleur, taal, naam, context, wordt vermeld,…
De steekproef is verspreid over één jaar - televisie: 28 dagen per zender, 17.386 actoren in 1.256 uitzendingen.
Definitie Nieuwe Vlaming: Actoren met afkomst buiten EU15 -Nederlanders, Italianen of Spanjaarden tellen niet mee, Polen, Turken en Canadezen wel. Enkel actoren binnen Vlaamse context: bv. een Syrische vluchteling in Turkije telt niet mee, maar in België wel.