Canvas-reeks Metissen van België wint Prix Europa
Eerste prijs in categorie Diversiteit voor documentaire reeks van De chinezen voor Canvas
Vrijdag 28 oktober 2022 – Vanavond werden in Potsdam de prestigieuze Prix Europa prijzen uitgereikt. Die behoren tot de belangrijkste Europese onderscheidingen voor radio, tv en digitale media. In totaal waren er dit jaar 606 inschrijvingen in 9 categorieën, waarvan er 187 uit 28 landen werden weerhouden voor de competitie. VRT sleepte negen nominaties in de wacht en won samen met productiehuis De chinezen met Metissen van België de hoofdprijs in de categorie Diversiteit (TV Iris). Daarnaast was er een eervolle vermelding voor Sarah In Genderland in de categorie TV Documentaire.
Internationale waardering
In de categorie TV Iris voor diversiteit was VRT genomineerd met maar liefst twee producties, naast Britse, Duitse, Spaanse en Franse inzendingen. Dat bewijst hoezeer de inspanningen van VRT rond diversiteit ook internationaal gewaardeerd worden. Metissen van België (een productie van De chinezen voor Canvas) won de hoofdprijs, maar ook Het leven in kleur (een productie van Panenka voor Canvas) maakte indruk bij de jury. Precies 60 jaar na de onafhankelijkheid van Rwanda en Burundi vertelt de driedelige documentaire reeks Metissen van België de onthutsende geschiedenis van meer dan 300 metissen uit de Belgische koloniale periode in Rwanda.
Het traumatisch verhaal van de metissen
De makers van de reeks doen dat aan de hand van het levensverhaal van drie van hen: Jaak, Paul en Jacqueline. Als onwettige kinderen van een witte vader en een zwarte moeder werden ze door de Belgische overheid weggehaald bij hun moeder en in het internaat van Save in Rwanda geplaatst. Net voor de onafhankelijkheid moesten ze ook daar weg en werden ze halsoverkop naar België overgebracht. Daar kwamen ze ontworteld en getraumatiseerd terecht in een adoptiegezin of een weeshuis. Het waren gebeurtenissen die hun hele verdere leven tekenden. Pas in 2015 kregen ze toegang tot hun officiële dossier en konden ze op zoek gaan naar hun roots.
Metissen van België werd gemaakt door onder meer Steven Crombez (regie), Ken Kamanayo (DOP) en Laura Uwase (redactie). Laura Znamensky was producer en Harald Hauben producent.
Steven Crombez (regisseur en co-auteur): “Zalig. Europese erkenning voor ons hele team, maar veel en veel meer nog voor Jacqueline, Jaak, Paul en alle andere koloniale metissen van België die ondanks hun weinig benijdenswaardige lot zijn opgegroeid tot positieve en veerkrachtige mensen.”
Ken Kamanayo (DOP en co-auteur): “Deze erkenning bewijst dat de maatschappij het belang inziet van identiteit. Het is essentieel te weten waar je vandaan komt. Wie zijn verleden niet kent is gedoemd te verdwalen in de toekomst.”
Laura Uwase (redacteur en co-auteur): “Zo fijn dat deze reeks werd bekroond. Deze prijs is ook voor de zwarte moeders die verweesd achterbleven en hun hele leven naar hun kinderen zochten. We zijn fier dat we hen een stem en gezichten hebben kunnen geven.”
Laura Znamensky (producer): “Het was een pittig parcours maar wat een ervaring om met dit team het verhaal van deze prachtige mensen te mogen vertellen. Belangrijk dat deze zwarte bladzijde uit het verleden nu internationaal bekend raakt.”
Harald Hauben (producent): “Vanaf het eerste moment waarop ik via Ken Kamanayo het verhaal van de koloniale metissen leerde kennen, wist ik: dit stuk van de geschiedenis moéten we vertellen. Ik heb geen seconde getwijfeld om me met productiehuis De chinezen voor deze reeks te engageren en het best mogelijke team samen te brengen. Zo onder de indruk van de kracht van Jacqueline, Jaak, Paul en de andere metissen van België.”
Metissen van België is nog te bekijken op VRT MAX
Eervolle vermelding voor Sarah in Genderland
Naast de hoofdprijs voor Metissen van België was er ook een 'zilveren medaille' (eervolle vermelding) voor Sarah in Genderland in de categorie TV Documentary met inzendingen van grote Europese omroepen met vaak veel grotere budgetten, zoals ARD, ZDF en France Télévisions, maar ook van het Spaanse RTVE en de Nederlandse omroepen VPRO en NPO.
In de tweedelige documentaire Sarah in Genderland verdiept Sarah Vandeursen zich in de genderthematiek. Ze onderzoekt hoe jonge mensen vandaag omgaan met hun gender en welke veranderingen, soms ingrijpender dan andere, ze ondergaan om zich goed in hun vel te voelen. Ze ontdekt dat de binaire wereld van vroeger, vandaag volledig op de schop gaat. Maar ook dat het een complex en delicaat thema is met een gepolariseerd debat.
Sarah in Genderland werd gemaakt voor VRT NU (VRT MAX). Het is een VRT-productie van Isabelle Schepens (productie), Leentje Lybaert (eindredactie) en Louk Voncken (regie).
Sarah in Genderland is nog te bekijken op VRT MAX
Negen VRT-nominaties voor Prix Europa
In totaal waren negen VRT-programma’s genomineerd voor de Prix Europa, in diverse categorieën:
- Digital Media Projects: De Peetie Club (Ketnet)
- TV Fiction: Lost Luggage (Eén)
- TV Documentary: Sarah in Genderland (VRT MAX)
- TV Current Affairs: Pano – Omgeving verwaarloosd (Eén)
- TV Iris (diversiteit): Het leven in kleur (Canvas / Panenka)
- TV Iris (diversiteit): Metissen van België (Canvas / De chinezen)
- Radio documentary: Ouder (Radio 1)
- Radio music: Koken met Classics (Radio 1)
- Radio music: Hey Paul (StuBru)